26 Nisan 2011 Salı

Sosyal Bilgiler 6.sınıf konu anlatımı


DÜNYA’YI KEŞFEDİYORUZ
Parelel ve Meridyenler

Yaşadığımız şehir kasaba ya da köyde oturduğumuz evin, eğitim gördüğümüz okulun bir adresi vardır.Adres,birçok evin bulunduğu bir yerde evimizin yerini kolayca bulmamızı sağlar.Bunun gibi yeryüzünde herhangi bir ülkenin veya şehrin de adresi vardır.


Bu adreslerden birisi de o yerin paralel ve meridyen değerleriyle belirtilmesidir. Öyleyse meridyen ve paralel nedir? Yerküreyi kuzey ve güney olmak üzere iki eşit parçaya bölen daire ekvatordur. Ekvatorun kuzeyine Kuzey Yarımküre, güneyine Güney Yarımküre denir. Ekvatora eşit aralıklarla yatay olarak çizilen dairelere paralel denir. Örneğin, Ankara 40 derece kuzey paralellinde yer alır. Paralelleri dik kesen ve kutup noktalarında birleşen yaylar ise meridyen denir. Ekvator, paralellerinin başlangıcı olduğu gibi meridyenlerin de bir başlangıcı vardır. Bu, İngiltere’nin Greenwich
gözlem evinden geçtiği varsayılan 0 derece başlangıç meridyenidir.



Dünyadaki Parelel ve Meridyenler


Paraleller
Yerküre etrafında doğudan batıya uzanan
çizgiler paralel çizgilerdir. Paralel daireleri,0
olan ekvatordan itibaren derecelendirilir.
Ekvatorum kuzeyinde 90 güneyinde 90 olmak
üzere toplam 180 paralel dairesi vardır.

İki paralel arasındaki
uzaklık 111 km’dir.

Paralellerin  Özellikleri

*Birer derece aralıklarla geçirilen dairelerdir.
*Kutuplara doğru çevre uzunlukları küçülür.
*Aralarındaki uzaklık birbirine eşit ve 111 km ‘dir.
*Paraleller doğu batı yönlüdür.
*Başlangıçları ekvatordur.

Meridyenler
Kuzeyden güneye kutuplar arasında uzanan
Çizgiler meridyen yaylarıdır. İngiltere’nin Greenwich gözlemevinden geçen meridyen,
Başlangıç meridyeni kabul edilir. Başlangıç
Meridyeninin 180 doğusunda 180 batısında
Olmak üzere toplam 360 meridyen vardır.

Meridyenlerin Özellikleri
*Birer derece aralıklarla geçirilmişlerdir.
*Ekvatoru ve paralelleri dik keserler.
*360 meridyen yayı bulunmaktadır.
*Meridyen yayları eşit uzunluktadır.
*Birbirini izleyen iki meridyen arasındaki zaman farkı 4 dakikadır.

Yerküreye baktığımız zaman irili ufaklı kara parçalarının gelişigüzel
Dağılmış olduğunu görürüz.Karaların çok büyük olanlarına kıta dendiğini biliyoruz.dünya üzerinde yedi kıta vardır;Kuzey Amerika,Avrupa,Asya, Güney Amerika,Afrika Antartika’dır.Kıtaların arasındaki çukur alanları dolduran büyük su kütleleri okyanus olarak adlandırılır.

Aşağıdaki şekilde yukarıda
Bahsedilen kıtaları görebilirsiniz. 
Yeryüzünde Kıtalar


TÜRKİYE’NİN MATEMATİK KONUMU
Türkiyenin Matematik Konumu

Ülkemiz, Atatürk’ün işaret ettiği çağdaş
Uygarlık düzeyine çıkmayı hedefleyen genç ve dinamik nüfusuyla Asya ve
Avrupa’yı birbirine bağlayan bölgede güçlü bir devlettir. Batısında sanayileşmiş Avrupa ülkeleri ile güney doğusunda petrol zengini Orta Doğu ülkeleri bulunur.


DÖRT MEVSİM TÜRKİYE
Dort Mevsim Türkiye

Yeryüzü şekilleri ve konum iklim üzerinde etkilidir.Ülkemizde, Karadeniz iklimi,Akdeniz iklimi ve Karasal iklim olmak üzere üç çeşit
İklim görülür.
Türkiyede İklim Tipleri


Karasal İklim
Ülkemizde görülen en yaygın iklim çeşididir. Bu iklimin en önemli özel-
liği havanın çabuk ısınıp soğumasıdır.Yazlar sıcak ve kurak,kışlar soğuk ve kar yağışlıdır.Kayseri,karasal iklim görülen illerimizdendir.Yazın ortalama sıcaklık 25 derece iken, kışın -3 dereceye düşer.En çok yağış ilkbahar mevsiminde görülür.

Karadeniz İklimi
Karadeniz kıyı şeridi boyunca görülen bu iklim çeşidinde her mevsim yağışlıdır.Mevsimler arasında karasal iklimdeki gibi büyük sıcaklık farklılıkları yoktur.Yazlar serin,kışlar ise ılıktır.Rize,Karadeniz iklimi iyi yansıtan illerimizdendir.Her mevsim yağış alır ama en fazla yağış sonbaharda görülür ve ortalama 800 mm’dir.

Akdeniz İklimi
Akdeniz ve Ege Bölgesi kıyıları ile Marmara Denizi çevresinde görülen Akdeniz ikliminde sıcak ve kurak yazlar yaşanır.Kışlar,ılık ve yağışlı
Dır.Özellikle Akdeniz kıyılarında kar yağışı ve don olayları nadir görülür.Bu durum,bölgede seracılığın gelişmesini sağlamıştır.Antalya,Akdeniz ikliminin görüldüğü illerimizdendir.En fazla yağış kış aylarında görülür ve ortalama 700 mm’dir.Yağış, Akdeniz üzerinde farklı sıcaklıktaki hava kütlelerinin karşılaşmasına bağlı olarak meydana gelir.

DEĞİŞİK YERLER, FARKLI YAŞAMLAR
Yerkürenin yaklaşık %30’u karalarla kaplıdır ve bu alanların sadece %12’si yaşamaya elverişlidir.Geri kalanı çok soğuk,çok sıcak,çok engebeli,bataklık ya da sık ormanlarla kaplıdır.Yerleşim yeri insanların yaşamak ve yerleşik düzen kurmak için seçtikleri yerdir.Dünyanın değişik yerlerinde insanlar birbirinden farklı özellikleri olan yerleşim alanı seçmelerinde belirleyici rol oynayan birçok neden vardır ve en önemlisi de iklimdir.

ÇÖL İKLİMİ(Tatombo Anlatıyor)
Ben Avusturalya çöllerindeki Adelhayt kasabasında yaşıyorum. Kasabamız uçsuz bucaksız kum tepelerinin ortasına kurulmuş.Avcılıkla geçiniyoruz.Ava gitmek için havanın serinlediği akşam saatlerini bekleriz.Gündüz hava çok sıcak olur.Gecelerin dondurucu soğuğundan ve vahşi hayvanlardan korunmak için hava kararmadan eve dönmemiz gerekir.

KUTUP İKLİMİ
(Tulukak anlatıyor)
Ben Kuzey Kutbu’nda dünyanın en büyük adasında buzdan bir evde yaşıyorum. Günlük yaşamımın nasıl olduğunu merak ediyor musunuz? Köpeklerin çektiği kızakları ulaşım aracı olarak kullanıyoruz.Aydınlatma aracı olarak ayı balığı yağı kullandığımız lambalarımız var.Hava her zaman çok soğuk olduğundan sürekli çok kalın giysiler giyiyoruz.

MUSON İKLİMİ
(Muhammed Seyit anlatıyor)
Ben,Asya kıtasında küçük bir ülke olan Bangladeş’te yaşıyorum.Pirinç çok sulu toprakta yetişirse verimi yüksek olduğundan yağmurun yağmasını dört gözle bekliyoruz.Ancak bazen çok fazla yağış,hayatımızı olumsuz etkiliyor.


KİMLER GELDİ, KİMLER GEÇTİ?
Anadolu Uygarlıkları

Merhaba.  Ben ,Anadolu Medeniyetleri Müzesinde görevliyim.Ziyaretçilere müzemizde sergilenen eserleri ve buluntuları tanıtıyorum.Mezopotamya ve Anadolu’da kurulmuş medeniyetleri tanıtacağım.MÖ 4000 tarihinden sonra Mezopotamya ve Anadolu tarih sahnesinde rol alan her uygarlığın en belirgin özelliklerini temsil eden kişilerle tanıştıracağım.Yıl MÖ 4000.Sümer uygarlığının şehir devleti Eridu’dayız.

Mezopotamya’da ilk devleti kuranlar:
SÜMERLER

Uygarlık tarihindeki ilk icatların birçoğu benim ülkemin insanlarına ait.Tarladan kaldırdığımız ürünleri pazara götürmek çok yorucu oluyordu.Bunun kolay bir yolu olmalıydı ama nasıl?Bir gün düşünürken dağdan aşağı doğru yuvarlanan yuvarlak bir taş gördüm.Ben de tahtaları taş gibi yontarak yuvarlak hale getirirsem o da yuvarlanırdı.Böylece ilk      tekerleği yaptım.Sonra yuvarlak tahtaları öküzlerin arkasına bağlayıp ilk tekerlekli arabayı yaptım.Binaları yapmak için kullandığımız kerpiç,tuğla ve tahtaları da kolayca taşıdık.Bizim ülkemizde taş olmadığı için binaları tuğladan,kerpiçten kubbeli,kemerli olarak yaptık.Birbirinden bağımsız şehri devletleri kurduk.Eridu,Ur,Uruk onlardan birkaçı.Bence mimari eserlerimiz sizin döneminize ulaşamamıştır.Ülkemde oymacılık,kakmacılık sanatları da gelişmiştir ama asıl geçim kaynağımız tarımdır.Ziggurat adını verdiğimiz tapınaklar aynı zamanda birer gözlem eviydi.Ülkemin bilginleri Ay ve Güneş tutulmasını,Ay yılı takvimini hesapladı,Güneş sistemindeki beş gezegeni, ve burçları,matematikte dört işlemi buldu.Bizim kültürümüzü,dilimizi ve edebiyatımızla ilgili en ayrıntılı bilgileri de Gılgamış Destanı’ndan öğrenebilirsiniz.Bu bilgiler size icat ettiğimiz yazı sayesinde ulaştı farkındasınız değil mi?

Tarihte ilk Anayasayı yapanlar:
BABİLLER
Ben Babil Kralı Hammurabi’yim.Sümerlilerin hukuk kurallarını yeterli bulmadım.Onları geliştirdim,cezaları artırdım ve ilk anayasayı yaptım.Göze göz dişe diş kuralını savunuyorum.Yoksa başkent Babil’den ülkemin her köşesini denetlemem mümkün olmuyordu.Neredeyse bulutlara dokunulacak kadar yüksek “Babil Kulesi”ni inşa ettirdim.”Asma Bahçe”mizi dünyanın yedi harikası arasında sayıyormuşsunuz öyle mi?
Sümerlilerin bilim mirasına da sahip çıktım.Ülkemin bilginleri güneş saatini.Ay ve Güneş tutulmasının devirli olduğunu buldular.

Dünyanın ilk kütüphanesini açanlar:
ASURLULAR
Başkent Ninova’da yaşıyorum ama evimden uzun süre ayrı kalıyorum.Ülkemin kuzeybatı taraflarında bulunan Anadolu ile ticaret yapıyorum.Kayseri yakınlarındaki Kültepe ticaret kolonilerine sık sık gidiyorum.
Anadolu’ya çivi yazısını biz tüccarlar götürdük.Anadolu’daki tüccarlarla yaptığımız ticari anlaşmaları kayıt altına alabilmemiz için onların da çivi yazısı kullanmaları gerekiyordu.Kralımız,ülkemizin ticaretini geliştirmek ve bizim haklarımızı korumak için Babil hükümdarı Hammurabi kanunlarını daha da sertleştirdi.Kralımızın insanlık tarihine başka bir hizmeti daha var.Ülkedeki çivi yazısıyla yazılmış tüm eserleri toplayarak başkent Ninova’da bir kütüphane kurdurdu.
Anadolu Uygarlıkları
Doğu ile batının buluşma noktası:
HİTİTLER
Hitit Güneş Kursu

Üstte görülen Hitit güneş kursu, dairesel biçimde güneşin etrafına yerleştirilen öğelerden oluşuyor.Genellikle tunçtan yapılan güneş kurslarının kullanım amaçları hakkında farklı görüşler var.Bir görüşe göre güneş kursları at koşum takımlarının arasında kullanılan bir parçadır.Diğer bir görüşe ise ahşap asaların ucuna takılarak dini törenlerde kullanılıyordu.

Ben,Hititli bir tarih yazıcısıyım.Bir yıl içinde olan olayları “Anal” dediğimiz yıllıklara tarafsız olarak çivi yazısıyla yazdım.İnsanlık tarihinde ilk tarih yazıcılığı bizim uygarlığımızda başladı.Kral tarafından yönetildik ama Tavananna  adını verdiğimiz kraliçemizin de yönetimde sözü geçerdi.Kral,Pankuş adı verilen ve soylulardan oluşan meclise karşı sorumluydu.Anadolu’nun her tarafına yayılan kendi yetiştirdiğimiz atlarla savaşlar kazandık.Topraklarımızı genişletmek istedik.Bu yüzden Mısırlılarla Suriye toprakları için savaştık.Savaş sonunda yine uygarlık tarihinde ilk yazılı antlaşma olan Kadeş Antlaşması’nı imzaladık.Orta Anadolu’da yaşadık.Başkwntimiz Hattuşa’ydı.Küçük ve büyükbaş hayvanlar ve çok çeşitli tarım ürünleri yetiştirdik.Madenleri işledik,taşarlı oyduk.Seramik eşyalar yaptık.Evlerimizin ve kutsal mekanlarımızın duvarlarını sosyal hayatımızı yansıtan resimlerle ve resimli bir yazı tekniği olan hiyerogliflerle süsledik.Dünya durdukça unutulmamak için kalıcı eserler bıraktık.

Her dokunduğunu altına çeviren kral Midas’ın ülkesi:
FRİGYA

Gordion’da (Ankara-Polatlı)bulunmuş seramik çanak çömleklerin üzerindeki geometrik desenler ve resimler Frigli ustanın hayal gücünü ve hünerini yansıtır.

Ben, Frigli bir çiftçiyim.Size dinlediğimde bana çok komik gene bir hikaye anlatacağım.Bir gün müzik aleti çalma yarışması yapılır.Kral Midas,jüri üyesidir.Kral,müzikten anlamadığı için haksız yere birini seçer.Haksızlık yaptığı için kulakları eşek gibi uzar.Kralın kulaklarının uzadığı,krallığın bir ucundan diğer ucuna,kadar duyulur.Kral Midas,Başkent Gordion sokaklarında gezerken kulaklarını şapkasıyla kapatır.İnsanlar sokaklara bir de çivi yazısıyla yazılmış “Kral Midas,eşek kulaklıdır.”diye ilanlar asarlarsa hiç şaşmam.
Aslında çalışmaktan halimiz kalmıyor.Verimli topraklarımızı ekip biçmek tüm vaktimizi alıyor.Topraklarımıza her çeşit tarım ürünü yetişiyor.Saban kırana,ekili tarlaya zarar  verene çok ağır cezalar veriliyor.Tarımda büyükbaş hayvanların gücünden de yararlanıyoruz ama küçükbaş hayvan yetiştirmek daha kazançlı.Sütünü içiyor etini ise yiyoruz,artanını da kış için topraktan ve çeşitli madenlerden yaptığımız kaplarla saklıyoruz.Kadınlarımız hayvanların yününden,tiftiğinden kendilerine has motifleri olan halı ve kilimler dokuyorlar.

Tarihte, madeni parayı ilk kullananlar:
LİDYALILAR
Lidya uygarlığına ait gümüş buhurdanlık görüyorsunuz.Buhurdanlık,içinde güzel kokulu otlar yakılan,dinsel törenlerde de kullanılan küçük mangaldır.

Ege’de,Menderes ve Gediz ırmakları çevresindeki verimli topraklarına yerleştirdiğimiz ülkemde,her çeşit sebze ve meyve yetişiyor.Başkent Sard’ın pazarlarında yok yok.Ben,hem ülkemde hem de başka ülkelerle ticaret yapıyorum.Krallığımızın yetkilileri Kral Yolu’nu kullanarak ticaret yaparken mallarımız için elimize çivi yazısıyla yazılmış güvence belgesi veriyor.Efes’ten aldığım zeytini güneydeki ülkelerde yetişen hurmayla değiştirinceye kadar zeytinler çürüyor.Kilden,topraktan ve madenden yaptığımız süs eşyalarını ve parfümleri başka mallarla takas ediyoruz.Ancak takas çok kolay ve her zaman da malın değerini veren bir alışveriş şekli değil.Bunun daha kolay ve kazançlı bir yolu olmalı diye düşünüyorduk.Madenden yapılmış ve adına “para” denilen bir alışveriş aracının icat edildiği kulaktan kulağa yayıldı.Bu haber beni çok sevindirdi.

İYONLAR

Ben Efes’te yaşayan bir gemi kaptanıyım.Ege’nin mavi sularında deniz yolculuğu yapmak ruhumu dinlendirir.Tüccarları ve mallarını;çeşit çeşit meyveleri,sebzeleri özellikle zeytini ve üzümü,hayvansal ürünleri,seramik eşyaları,kumaşları,halıları ve kilimleri uzak ülkelere götürmek beni mutlu ediyor.Ülkeme geri dönerken gemide tüccarların yazdığı siparişleri okuyorum.İnsanlarımız ticaret yaparak bol kazançlar elde ediyorlar.Efes,Millet İzmir gibi site dediğimiz şehir devletlerinde yaşamak günlük yaşamımızda bizi özgür kıldı.Halkımızın ekonomik durumu da iyi olunca sanata,edebiyata,bilime ve felsefeye zaman ayıranlarımızın sayısı arttı.Yunan ve Avrupa uygarlığın temelini,benim ülkemde yetişen Homeros gibi bir çok sanatçı ve bilim adamı atmıştır.

URARTULAR

Taş oymaktan elleri nasırlaşmış birini gördünüz mü?Benim ellerim neredeyse taş kadar sert.Şikayetçi değilim.Çünkü nasırlı ellerimle ülkemi her türlü tehlikeden koruyan sağlam kaleler yaptım.Ayrıca oda şeklinde kaya mezarları da yaptım.Ölümden sonraki yaşama inandığımız için mezarların içine bir insanın günlük yaşamında ihtiyacı olabilecek eşyalar koyarız.Altın,gümüş ve tunçtan yapılmış eşyalar,toprak kap kacak mezara koyduklarımız arasındadır.Van Gölü yakınlarındaki başkentimiz Tuşpa’da üzerinde resimler ve çivi yazıları bulunan anıt mezarlar yoktur.Ülkemin dağlık ve kayalık olması,benim ve meslektaşlarımın bentler,barajlar ve sulama kanalları yapmasını gerektirdi.Yoksa sulak toprağı çok seven bağcılık ülkeme nasıl bu kadar kazanç getirecekti? Çiftçiler, tarım ürünlerinin çeşitliliğine katkı sağladığımız için bize teşekkür ediyorlar. Kralımız da durumdan çok memnun.

ÜLKEMİZİN KAYNAKLARI
Ekonomiyi Etkileyen Etmenler (Faktörler):
1- Coğrafi Etmen 2- Doğal Kaynaklar
3- Teknolojik gelişmeler 4- İhtiyaç ve istekler
5- Devletin katkısı
Tarımı Destekleyen Kurum ve Kuruluşlar:
1- Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü: Bitki ve hayvan üretimini artırmaya, ürünleri çeşitlendirmeye ve kaliteyi yükseltmek için uğraşır.
2- Tarım Kredi Kooperatifi: Üreticinin ürünlerini değerlendirmesini sağlar. Onlara destek sağlar.
3- Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO): Özellikle tahıl ürünlerin alım ve satışını yapar. Ürünlerin stoklanmasını ve korunması sağlar.
4- Ziraat Bankası: Üreticiye kredi vererek destekler.
5- Devlet Su İşleri (DSİ): Kurduğu bent, göl, baraj ve kanallarla sulamaya destek sağlar.
Türkiye’de Tarımı Etkileyen faktörler:
1-İklim:Tarım ürünlerinin yetişmesi için ihtiyaç duydukları sıcaklık ve yağış farklıdır.Akdeniz ve Ege’de sıcaklık fazla olduğu için yılda 2 ürün alınabilir.Kışın sıcaklık 0’ın altına düşmediğinden en çok seracılık bu bölgelerde yapılır.Yağış azaldıkça yetiştirilen ürün çeşidi azalır.Nadasa bırakılan alan artar,verim azalır.
2-Yerşekilleri:Yükseklik arttıkça ısı düşer.Bazı ürünler yetişmez.Türkiye’de yükselti batıdan doğuya arttığından bir ürün önce Ege ve Akdeniz’de en son Doğu Anadolu’da olgunlaşır.
3-Deniz Etkisi:Ülkemizde sıcaklık ve nem isteyen ürünler(Çay,turunçgil) kıyıda,soğuğa dayanıklı,az nem isteyen ürünler (Tahıl,şekerpancarı vs.)iç kesimlerde yetişir.
4-Toprak:Toprağın cinsi önemlidir.Mesela çay yıkanmış toprak ister.
5-Kullanılan Yöntemler:Modern tarım(Gübre,makine,tohum,ilaç vs.),sulama verimi artırır.
Tarım Ürünlerimiz:
1-Buğday: İlkbaharda yağış yazın kuraklık ister.En çok İç Anadolu’da yetiştirilir.Karadeniz’de yaz yağışları,Doğu Anadolu’nun bazı yerlerinde ise yükselti nedeniyle yetiştirilemez.
2-Arpa:Soğuğa daha dayanıklıdır.En çok İç Anadolu’da yetiştirilir.
3-Mısır:Yağışın fazla olduğu yada sulamanın yapıldığı yerlerde yetiştirilir.En fazla Akdeniz ve Karadeniz’de yetiştirilir.Karadeniz’de buğdayın yerini almıştır.
4-Pirinç:Sivrisinek nedeniyle yerleşim yerleri dışında devlet kontrolünde yetiştirilir.En çok Marmara’da yetiştirilir.
Sanayi Bitkileri
1-Pamuk:Yetişme döneminde yağış hasat döneminde kuraklık ister.GAP ile Güneydoğu Anadolu 1. sıraya yükselmiştir.
2-Tütün:En çok Ege!de yetiştirilir.
3-Ayçiçeği:En fazla Marmara’da yetiştirilir.
4-Zeytin:Akdeniz iklim bitkisidir.En fazla Ege’de yetiştirilir.
5-Şekerpancarı:En çok İç Anadolu’da yetiştirilir.
6-Çay:Yalnızca Doğu Karadeniz’de yetiştirilir.
7-Haşhaş:Uyuşturucu yapımında kullanıldığı için devlet kontrolünde yetiştirilir.
Baklagiller:Nohut,yeşil mercimek ve fasülye İç Anadolu’da,Kırmızı mercimek Güneydoğu Anadolu’da yetiştirilir.
Meyve:
1-Üzüm:Ege
2-İncir:Ege
3-Fındık:Orta Karadeniz
4-Turunçgil:Akdeniz
5-Muz:Akdeniz
6-Kayısı:Doğu Anadolu(Malatya)
*Türkiye incir,kayısı ve fındıkta dünya 1.dir.
Hayvancılık
Türkiye’de Hayvancılığın Sorunları
1-Otlak ve meraların azalması
2-Hayvan türlerinin veriminin düşük olması
3-Erken kuzu kesimi
4-Besi hayvancılığının gelişmemesi
5-Çiftcilerin sermaye sorunu
6-Çiftci eğitimi
7-Hastalıklar
Büyükbaş Hayvancılık:En fazla bol yağışlar nedeniyle Karadeniz kıyılarında ve yaz yağışları nedeniyla Doğu Anadolu’nun Erzurum-Kars bölümünde yetiştirilir.Doğuda mera batıda ahır hayvancılığı yaygındır.
Küçükbaş Hayvancılık:En çok koyun yetiştirilir.İç Anadolu birinci sıradadır.Keçi ormana zarar verdiği için sayısı azaltılmaktadır.
Kümes Hayvancılığı:Bütün bölgelerde yapılmakla birlikte en fazla Marmara ve Ege’de büyük şehirlerin çevresinde yapılmaktadır.
Arıcılık:Muğla,Ordu,Trabzon,Rize,
Erzurum,Kars,Bingöl
İpek böcekçiliği:Bursa,Balıkesir,Bilecik
Balıkçılık:En fazla Karadeniz’de yapılır.Çünkü Karadeniz’e dökülen bir çok akarsu içinde bol miktarda mineral taşır.Karadeniz’de tuz azdır.Oksijen boldur.
*Denizlerimizin kirlenmesi,usulsüz avlanma balıkçılığımızı tehdit etmektedir.
Orman: Birçok ağaç ve canlı ve cansız varlıkların oluşturduğu topluluğa orman denir.
** Orman bakımından en zengin bölgemiz “Karadeniz Bölgesi”dir. Ormanlarımızın büyük bir kısmı deniz kıyılarındadır.(Nemden dolayı)
Ormanın Faydaları: 1- Yakacak ve hammadde kaynağı. 2- Yer altı sularını zenginleştirir. 3- Yağış miktarının artmasını sağlar. 4- Hava kirliliğini önler. 5- Doğal güzellikler sağlar. 6- Sıcağı ve soğugu dengeler. 6- Erozyonu engeller. 7- Çevreyi güzelleştirir. 8- Ülke savunmasında önemlidir. 9- Gezme ve dinlenme yeridir. 10- İnsanlara iş olanakları sağlar. ( daha birçok madde ekleyebiliriz)
Vergi: Devletin güvenlik,savunma,sağlık,ulaşım,eğitim hizmetlerini yapabilmesi için vatandaştan geliri oranında topladığı paraya vergi denir.Vergi kazanca göre alınır.
Bazı vergiler; gelir vergisi (kazanılan paradan alınan vergi), emlak vergisi (konutlardan alınan vergi), gümrük vergisi (Sınırdan giren çıkan ürünlerden alınan vergi), Motorlu araçlar vergisi, iletişim vergisi gibi…
Meslek: Kişinin geçimini sağlamak için sürekli yaptığı işe meslek denir.
-İnsanlar mesleklerini ilgi ve yeteneklerine göre seçmelidir. Eğer istemediği işte çalışırsa başarısız olur ve kendini geliştiremez.
-Yanlış meslek seçiminde rol oynayan faktörler: 1- Ailenin yönlendirmesi 2- Çevreden etkilenme 3- Kişinin yeteneklerini tanımamış olma
Nitelikli İnsan Gücü ve Meslekler
Nitelikli İnsan :İyi yetişmiş,vasıflı ve işinde usta insandır. Bu tür insanların ürünüde kaliteli olur. Zamandan ve malzemedan tasarruf etmiş olur.Böylece ekonomiye katkıları fazla olur.
Atatürk’e Göre Eğitim; Çağdaş,milli,bilimsel,laik,karma,eşitlikçi,gerçekci ve uygulanabilir olmalıdır.
ASO:Ankara Sanayi Odası
ATO:Ankara Ticaret Odası
Bu kuruluşlar sanayiciler ve ticaret yapanlar arasında işbirliğini ,dayanışmayı sağlarlar.Esnafın kaliteli ürün yapıp yapmadığını denetler.
Bu tür kuruluşlar Selçuklu ve Osmanlı döneminde de vardı.Lonca ve Ahi denilen bu esnaf teşkilatları usta çırak ilişkisi ile mesleklerin devamlılığını sağlamış,esnafın kalitesiz mal satmasını,pahalı satmasını önlemiş,zor duruma düşen esnafa da yardım etmiştir.Bu kuruluşlar sanayi inkılabı ile önemini yitirmiştir.
Bankalar çiftçiye,esnafa,tüccara verdiği kredi ile ekonominin gelişmesine katkıda bulunurlar.Osmanlı da kurulan ilk banha Bank-ı Dersaadet’tir.Tanzimat döneminde çiftçiye kredi vermesi için Ziraat Bankası kurulmuştur.
DOĞAL KAYNAKLARIN BİLİNÇLİ KULLANILMASI
*Dünyada hiçbir şey sınırsız değildir.Bunları bilinçli kullanmak gerekir ki yeni nesillere yaşanabilir bir dünya bırakalım.
*Barajlar nedeniyle Türkiye’deki 309 kuş türünün 83’yok olmuştur.Bu nedenle yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmemiz gerekir.
*Fabrika ve evsel atıklar nedeniyle denizler,göller ve akarsular kirlenmektedir.Bu nedenle arıtma tesisleri yapılmalıdır.
*Nasreddin Haca’nın maya çaldığı Akşehir Gölü kurumuş durumdadır.Tuz Gölü artık Türkiye’nin 2.büyük gölü değil.Tatlı sular bilinçli kullanılmalıdır.Dünyada 1,5 milyar insan temiz içme suyu bulamamaktadır.Her yıl 3-4 milyon insan kirli sulardan bulaşan hastalıklardan ölmektedir.
*Adana’da günlük 10 ekmeğin biri,İstanbul’da 15 milyon ekmeğin 3,5 milyonu çöpe atılmaktadır.
Yer Altından Yer Üstü Zenginliğine:
Maden: Yer altından çıkarılan değerli maddelere maden denir.
Rezerv: Madenin yer altındaki miktarı.
- Ülkemizde maden arama için Maden Tetkik Arama (MTA) kurulmuştur.
- Madenleri işletmek içinde Etibank kurulmuştur.
Türkiye’de Çıkarılan Önemli Madenler:
1- Bor: Ülkemiz dünyada bor yatakları bakımından en zengin ülkesidir. Marmara Bölgesinde Kütahya,Eskişehir ve Balıkesir çevresinde çıkarılır.
Bor jet, roket yakıtı, sabun deterjan, lehim, fotoğrafçılık, tekstil, cam, kağıt gibi daha birçok eşya yapımında kullanılır. Geleceğin petrolü olarak adlandırılır.
2- Demir: Divriği (Sivas), Hekimhan, Hasan Çelebi (Malatya), çıkarıldığı önemli yerlerdir.
Sanayi kuruluşları olmak üzere her alanda çok kullanılır.
3- Bakır: En çok Murgul(Artvin), Küre (Kastamonu), Maden (Elazığ) çıkarılır.
Elektrik, elektronik sanayi, mutfak eşya yapımı, süs eşyaları yapımında kullanılır.
4- Krom: En çok Guleman (Elazığ), Fethiye, Köyceğiz (Muğla)Elazığ, Eskişehir’de en çok çıkarılır.
Çeliği sertleştirmede de paslanmaz çelik yapımında kullanılır. Ülkemizde en çok çıkarılan madenlerin başında gelir.
5- Boksit (Alüminyum): Seydişehir , Akşehir (Konya), Akseki( Antalya) en çok çıktığı yerdir.Boksit madeni işlenerek alüminyum elde edilir. Elektrik-elektronik sanayi, uçak –otomotiv sanayi,inşaat sektörü ev eşya yapımında kullanılır.
6- Uranyum- Toryum: En çok Sivrihisar (Eskişehir) Salihli (Manisa), Eşme (Uşak) Çanakkale, Koçarlı’da çıkarılır. Nükleer enerjinin ham maddesidir.
-Diğer Madenler: Magnez, kurşun, çinko,volfram, nikel, civa, fosfat, tuz, kükürt, barit, zımpara, mermer, lületaşı, magnezyum diğer önemli madenlerdir.
Sanayi (Endüstri): İşlenmemiş yada yarı işlenmiş maddelerin fabrikalarda işlenerek kullanılabilir hale getirilmesi faaliyetlerine sanayi (endüstri) denir.
Bir Yerde Sanayi Tesisi Açabilmek İçin Gerekli Şartlar:
1- Sermaye 2- Ham madde 3- Enerji 4- İş gücü 5- Ulaşım 6- Pazarlama
Enerji Kaynakları:
1- Güneş: Güneşten gelen ışık ve ısı sayesinde elde edilen enerjidir. Yenilenebilir enerji kaynağıdır.
2- Rüzgar: Rüzgarın gücünden elde edilen enerjidir. Yenilenebilir enerji kaynağıdır.
3-Hidroelektrik: Barajlardan suyun yüksekten akıtılması ile elde edilen enerji kaynağıdır. Yenilenebilir.
4- Jeotermal Enerji: Yer altından çıkan sıcak su kaynaklarıdır. Yenilenebilir.
5- Doğalgaz: Isınmada kullanılan enerji kaynağıdır. Yenilenemeyen enerji kaynağıdır. Ülkemizde doğalgaz Trakya’da ve Mardin- Çamurlu’da çıkar. Ancak bunlar ihtiyacımızın çok az kısmını karşılar.
6-Petrol: Önemli enerji kaynağıdır. Yakıt dışında poşet yapımı gibi bir çok alanda kullanılır. Ülkemizde petrol sadece Güneydoğu Anadolu Bölgesinde çıkarılır.( Batman, Siirt, Diyarbakır, Adıyaman). Yenilenemez.
7- Nükleer Enerji: Uranyum ve toryum madenlerinin atomlarının parçalanması yada birleştirilmesi ile elde edilen enerjidir. Atom enerjisi de denir. Çok tehlikeli bir enerji kaynağıdır. Yenilenemeyen enerji kaynağıdır.
8-Taş Kömürü: Ülkemizde sadece Zonguldak çevresinde çıkarılır. Çoğu demir-çelik fabrikalarında kullanılır. Yenilenemeyen enerjidir.
9- Linyit: Buda bir kömür çeşididir. Ülkemiz linyit yönünden zengin yataklara sahiptir. Çıkarıldığı önemli bazı yerler: Afşin-Elbistan (Kahramanmaraş), Tavşanlı- Tunçbilek (Kütahya), Yatağan (Muğla), Soma (Manisa), Dodurga (Çorum) – Linyit En zengin enerji kaynağımızdır. Yenilenemeyen enerji kaynağıdır.
Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP): Fırat ve Dicle Nehirleri üzerinde yapımı öngörülen barajlar, hidroelektrik santralleri ve sulama tesislerinin yanı sıra tarımsal altyapı, ulaştırma, sanayi, eğitim, sağlık ve diğer sektörlerin gelişmesini ve hizmetlerini kapsayan entegre projedir.
** Atatürk Barajı, dolgu hacmi bakımından dünyanın 6. büyük barajı durumundadır. Aynı zamanda Avrupa’nın ve Türkiye’nin en büyük barajıdır.
Demokrasi Nedir / Demokrasinin Tanımı

Demokrasi: Halkın kendi kendini yönetmesine denir. Halk kendi yöneticilerini kendisi seçer. Bu hakkını milletvekilleri seçerek kullanır. Belli bir süre için milletvekillerini seçer milletvekilleri mecliste halk adına ülkeyi yönetir.

— Türk toplumunun, ruh ve karakter yapısına en uygun yönetim biçimi demokrasidir. Türk ulusunun özgürlük ve bağımsızlığıyla bütünleşen bir yönetimdir. İnsan haklarının en iyi korunup gelişebileceği yönetimdir.
Demokrasinin Temel İlkeleri

1.Milli egemenlik

2. Hürriyet ve eşitlik
3. Siyasi partiler.
Milli Egemenlik

Demokraside egemenlik millete aittir. Millet bu hakkını temsilcilerini kullanarak seçer. Yönetenler, gücünü milletten alır.

Hürriyet ve Eşitlik

Hürriyet; başkalarına zarar vermeden her şeyi yapabilmektir. Eşitlik; hiçbir ayrım yapmaksızın herkesin kanun önünde eşit olmasıdır.

Siyasi Partiler

Siyasi partilerin çok olması demokrasinin daha iyi işlemesini sağlar. Farklı düşüncedeki insanlar kendi fikirlerine uygun partilere üye olabilir. Ve istedikleri partiyi destekleyebilirler.

Atatürk demokrasinin tam anlamıyla gerçekleşe bilmesi için çok partili hayata geçilmesinin şart olduğunu belirtmiştir.
— Ülkeyi yöneten partilere “İktidar partisi” diğer partilere de “muhalefet partisi” denir. Eğer bir parti tek başına iktidar olamazsa başka partilerle anlaşarak iktidar olur. Bu birleşmeye “koalisyon” adı verilir.
— Çoğunluk ilkesi ise halkın çoğunluğunun istediğinin olmasıdır. Ancak çoğunluğu sağlayan parti diğer insanları ezmez ya da baskı uygulamaz. Çünkü demokraside İnsan haklarına saygı ön plandadır.
— Genel oy prensibi ise halkın yöneticilerini kendilerinin ve hepsinin oyu eşit şekilde seçmesidir.Oy kullanma gizli sayımı ise açık yapılır.Oligarşi: Egemenliğin bir gruba yada bir sınfa ait olmasıdır. Devleti yöntenler bu azınlıklar tarafından seçilir. Ve bu azınlığa karşı sorumludurlar. Onların istediklerini yapmak zorundadırlar. Soylular tarafından ülkeyi yönetmekle görevlendirilen bu kişi askeri alanda başkomutan yetkisine sahiptir. Fakat bu tüm yetkilerini tek başına istediği gibi kullanamaz. Soyluların onayını almak zorundadır. Teokrasi : Devletin dini kurallara göre yönetilmesidir. Yöneticiler kendilerini tanrının vekili olarak görürler. ayrıca bu yönetim sistemine göre uymak aynı zamanda dini sorumluluktur. Bu anlayış , yöneticinin yönetim otoritesinin artmasını sağlamaktadır. Vatikan ülkeleri buna örnektir.

Sosyal Bilgiler 6.sınıf konu anlatımı


DÜNYA’YI KEŞFEDİYORUZ
Parelel ve Meridyenler

Yaşadığımız şehir kasaba ya da köyde oturduğumuz evin, eğitim gördüğümüz okulun bir adresi vardır.Adres,birçok evin bulunduğu bir yerde evimizin yerini kolayca bulmamızı sağlar.Bunun gibi yeryüzünde herhangi bir ülkenin veya şehrin de adresi vardır.


Bu adreslerden birisi de o yerin paralel ve meridyen değerleriyle belirtilmesidir. Öyleyse meridyen ve paralel nedir? Yerküreyi kuzey ve güney olmak üzere iki eşit parçaya bölen daire ekvatordur. Ekvatorun kuzeyine Kuzey Yarımküre, güneyine Güney Yarımküre denir. Ekvatora eşit aralıklarla yatay olarak çizilen dairelere paralel denir. Örneğin, Ankara 40 derece kuzey paralellinde yer alır. Paralelleri dik kesen ve kutup noktalarında birleşen yaylar ise meridyen denir. Ekvator, paralellerinin başlangıcı olduğu gibi meridyenlerin de bir başlangıcı vardır. Bu, İngiltere’nin Greenwich
gözlem evinden geçtiği varsayılan 0 derece başlangıç meridyenidir.



Dünyadaki Parelel ve Meridyenler


Paraleller
Yerküre etrafında doğudan batıya uzanan
çizgiler paralel çizgilerdir. Paralel daireleri,0
olan ekvatordan itibaren derecelendirilir.
Ekvatorum kuzeyinde 90 güneyinde 90 olmak
üzere toplam 180 paralel dairesi vardır.

İki paralel arasındaki
uzaklık 111 km’dir.

Paralellerin  Özellikleri

*Birer derece aralıklarla geçirilen dairelerdir.
*Kutuplara doğru çevre uzunlukları küçülür.
*Aralarındaki uzaklık birbirine eşit ve 111 km ‘dir.
*Paraleller doğu batı yönlüdür.
*Başlangıçları ekvatordur.

Meridyenler
Kuzeyden güneye kutuplar arasında uzanan
Çizgiler meridyen yaylarıdır. İngiltere’nin Greenwich gözlemevinden geçen meridyen,
Başlangıç meridyeni kabul edilir. Başlangıç
Meridyeninin 180 doğusunda 180 batısında
Olmak üzere toplam 360 meridyen vardır.

Meridyenlerin Özellikleri
*Birer derece aralıklarla geçirilmişlerdir.
*Ekvatoru ve paralelleri dik keserler.
*360 meridyen yayı bulunmaktadır.
*Meridyen yayları eşit uzunluktadır.
*Birbirini izleyen iki meridyen arasındaki zaman farkı 4 dakikadır.

Yerküreye baktığımız zaman irili ufaklı kara parçalarının gelişigüzel
Dağılmış olduğunu görürüz.Karaların çok büyük olanlarına kıta dendiğini biliyoruz.dünya üzerinde yedi kıta vardır;Kuzey Amerika,Avrupa,Asya, Güney Amerika,Afrika Antartika’dır.Kıtaların arasındaki çukur alanları dolduran büyük su kütleleri okyanus olarak adlandırılır.

Aşağıdaki şekilde yukarıda
Bahsedilen kıtaları görebilirsiniz.  
Yeryüzünde Kıtalar


TÜRKİYE’NİN MATEMATİK KONUMU
Türkiyenin Matematik Konumu

Ülkemiz, Atatürk’ün işaret ettiği çağdaş
Uygarlık düzeyine çıkmayı hedefleyen genç ve dinamik nüfusuyla Asya ve
Avrupa’yı birbirine bağlayan bölgede güçlü bir devlettir. Batısında sanayileşmiş Avrupa ülkeleri ile güney doğusunda petrol zengini Orta Doğu ülkeleri bulunur.


DÖRT MEVSİM TÜRKİYE
Dort Mevsim Türkiye

Yeryüzü şekilleri ve konum iklim üzerinde etkilidir.Ülkemizde, Karadeniz iklimi,Akdeniz iklimi ve Karasal iklim olmak üzere üç çeşit
İklim görülür.
Türkiyede İklim Tipleri


Karasal İklim
Ülkemizde görülen en yaygın iklim çeşididir. Bu iklimin en önemli özel-
liği havanın çabuk ısınıp soğumasıdır.Yazlar sıcak ve kurak,kışlar soğuk ve kar yağışlıdır.Kayseri,karasal iklim görülen illerimizdendir.Yazın ortalama sıcaklık 25 derece iken, kışın -3 dereceye düşer.En çok yağış ilkbahar mevsiminde görülür.

Karadeniz İklimi
Karadeniz kıyı şeridi boyunca görülen bu iklim çeşidinde her mevsim yağışlıdır.Mevsimler arasında karasal iklimdeki gibi büyük sıcaklık farklılıkları yoktur.Yazlar serin,kışlar ise ılıktır.Rize,Karadeniz iklimi iyi yansıtan illerimizdendir.Her mevsim yağış alır ama en fazla yağış sonbaharda görülür ve ortalama 800 mm’dir.

Akdeniz İklimi
Akdeniz ve Ege Bölgesi kıyıları ile Marmara Denizi çevresinde görülen Akdeniz ikliminde sıcak ve kurak yazlar yaşanır.Kışlar,ılık ve yağışlı
Dır.Özellikle Akdeniz kıyılarında kar yağışı ve don olayları nadir görülür.Bu durum,bölgede seracılığın gelişmesini sağlamıştır.Antalya,Akdeniz ikliminin görüldüğü illerimizdendir.En fazla yağış kış aylarında görülür ve ortalama 700 mm’dir.Yağış, Akdeniz üzerinde farklı sıcaklıktaki hava kütlelerinin karşılaşmasına bağlı olarak meydana gelir.

DEĞİŞİK YERLER, FARKLI YAŞAMLAR
Yerkürenin yaklaşık %30’u karalarla kaplıdır ve bu alanların sadece %12’si yaşamaya elverişlidir.Geri kalanı çok soğuk,çok sıcak,çok engebeli,bataklık ya da sık ormanlarla kaplıdır.Yerleşim yeri insanların yaşamak ve yerleşik düzen kurmak için seçtikleri yerdir.Dünyanın değişik yerlerinde insanlar birbirinden farklı özellikleri olan yerleşim alanı seçmelerinde belirleyici rol oynayan birçok neden vardır ve en önemlisi de iklimdir.

ÇÖL İKLİMİ
(Tatombo Anlatıyor)
Ben Avusturalya çöllerindeki Adelhayt kasabasında yaşıyorum. Kasabamız uçsuz bucaksız kum tepelerinin ortasına kurulmuş.Avcılıkla geçiniyoruz.Ava gitmek için havanın serinlediği akşam saatlerini bekleriz.Gündüz hava çok sıcak olur.Gecelerin dondurucu soğuğundan ve vahşi hayvanlardan korunmak için hava kararmadan eve dönmemiz gerekir.

KUTUP İKLİMİ
(Tulukak anlatıyor)
Ben Kuzey Kutbu’nda dünyanın en büyük adasında buzdan bir evde yaşıyorum. Günlük yaşamımın nasıl olduğunu merak ediyor musunuz? Köpeklerin çektiği kızakları ulaşım aracı olarak kullanıyoruz.Aydınlatma aracı olarak ayı balığı yağı kullandığımız lambalarımız var.Hava her zaman çok soğuk olduğundan sürekli çok kalın giysiler giyiyoruz.

MUSON İKLİMİ
(Muhammed Seyit anlatıyor)
Ben,Asya kıtasında küçük bir ülke olan Bangladeş’te yaşıyorum.Pirinç çok sulu toprakta yetişirse verimi yüksek olduğundan yağmurun yağmasını dört gözle bekliyoruz.Ancak bazen çok fazla yağış,hayatımızı olumsuz etkiliyor.


KİMLER GELDİ, KİMLER GEÇTİ?
Anadolu Uygarlıkları

Merhaba.  Ben ,Anadolu Medeniyetleri Müzesinde görevliyim.Ziyaretçilere müzemizde sergilenen eserleri ve buluntuları tanıtıyorum.Mezopotamya ve Anadolu’da kurulmuş medeniyetleri tanıtacağım.MÖ 4000 tarihinden sonra Mezopotamya ve Anadolu tarih sahnesinde rol alan her uygarlığın en belirgin özelliklerini temsil eden kişilerle tanıştıracağım.Yıl MÖ 4000.Sümer uygarlığının şehir devleti Eridu’dayız.

Mezopotamya’da ilk devleti kuranlar:
SÜMERLER

Uygarlık tarihindeki ilk icatların birçoğu benim ülkemin insanlarına ait.Tarladan kaldırdığımız ürünleri pazara götürmek çok yorucu oluyordu.Bunun kolay bir yolu olmalıydı ama nasıl?Bir gün düşünürken dağdan aşağı doğru yuvarlanan yuvarlak bir taş gördüm.Ben de tahtaları taş gibi yontarak yuvarlak hale getirirsem o da yuvarlanırdı.Böylece ilk      tekerleği yaptım.Sonra yuvarlak tahtaları öküzlerin arkasına bağlayıp ilk tekerlekli arabayı yaptım.Binaları yapmak için kullandığımız kerpiç,tuğla ve tahtaları da kolayca taşıdık.Bizim ülkemizde taş olmadığı için binaları tuğladan,kerpiçten kubbeli,kemerli olarak yaptık.Birbirinden bağımsız şehri devletleri kurduk.Eridu,Ur,Uruk onlardan birkaçı.Bence mimari eserlerimiz sizin döneminize ulaşamamıştır.Ülkemde oymacılık,kakmacılık sanatları da gelişmiştir ama asıl geçim kaynağımız tarımdır.Ziggurat adını verdiğimiz tapınaklar aynı zamanda birer gözlem eviydi.Ülkemin bilginleri Ay ve Güneş tutulmasını,Ay yılı takvimini hesapladı,Güneş sistemindeki beş gezegeni, ve burçları,matematikte dört işlemi buldu.Bizim kültürümüzü,dilimizi ve edebiyatımızla ilgili en ayrıntılı bilgileri de Gılgamış Destanı’ndan öğrenebilirsiniz.Bu bilgiler size icat ettiğimiz yazı sayesinde ulaştı farkındasınız değil mi?

Tarihte ilk Anayasayı yapanlar:
BABİLLER

Ben Babil Kralı Hammurabi’yim.Sümerlilerin hukuk kurallarını yeterli bulmadım.Onları geliştirdim,cezaları artırdım ve ilk anayasayı yaptım.Göze göz dişe diş kuralını savunuyorum.Yoksa başkent Babil’den ülkemin her köşesini denetlemem mümkün olmuyordu.Neredeyse bulutlara dokunulacak kadar yüksek “Babil Kulesi”ni inşa ettirdim.”Asma Bahçe”mizi dünyanın yedi harikası arasında sayıyormuşsunuz öyle mi?
Sümerlilerin bilim mirasına da sahip çıktım.Ülkemin bilginleri güneş saatini.Ay ve Güneş tutulmasının devirli olduğunu buldular.

Dünyanın ilk kütüphanesini açanlar:
ASURLULAR

Başkent Ninova’da yaşıyorum ama evimden uzun süre ayrı kalıyorum.Ülkemin kuzeybatı taraflarında bulunan Anadolu ile ticaret yapıyorum.Kayseri yakınlarındaki Kültepe ticaret kolonilerine sık sık gidiyorum.
Anadolu’ya çivi yazısını biz tüccarlar götürdük.Anadolu’daki tüccarlarla yaptığımız ticari anlaşmaları kayıt altına alabilmemiz için onların da çivi yazısı kullanmaları gerekiyordu.Kralımız,ülkemizin ticaretini geliştirmek ve bizim haklarımızı korumak için Babil hükümdarı Hammurabi kanunlarını daha da sertleştirdi.Kralımızın insanlık tarihine başka bir hizmeti daha var.Ülkedeki çivi yazısıyla yazılmış tüm eserleri toplayarak başkent Ninova’da bir kütüphane kurdurdu.
Anadolu Uygarlıkları
Doğu ile batının buluşma noktası:
HİTİTLER
Hitit Güneş Kursu

Üstte görülen Hitit güneş kursu, dairesel biçimde güneşin etrafına yerleştirilen öğelerden oluşuyor.Genellikle tunçtan yapılan güneş kurslarının kullanım amaçları hakkında farklı görüşler var.Bir görüşe göre güneş kursları at koşum takımlarının arasında kullanılan bir parçadır.Diğer bir görüşe ise ahşap asaların ucuna takılarak dini törenlerde kullanılıyordu.

Ben,Hititli bir tarih yazıcısıyım.Bir yıl içinde olan olayları “Anal” dediğimiz yıllıklara tarafsız olarak çivi yazısıyla yazdım.İnsanlık tarihinde ilk tarih yazıcılığı bizim uygarlığımızda başladı.Kral tarafından yönetildik ama Tavananna  adını verdiğimiz kraliçemizin de yönetimde sözü geçerdi.Kral,Pankuş adı verilen ve soylulardan oluşan meclise karşı sorumluydu.Anadolu’nun her tarafına yayılan kendi yetiştirdiğimiz atlarla savaşlar kazandık.Topraklarımızı genişletmek istedik.Bu yüzden Mısırlılarla Suriye toprakları için savaştık.Savaş sonunda yine uygarlık tarihinde ilk yazılı antlaşma olan Kadeş Antlaşması’nı imzaladık.Orta Anadolu’da yaşadık.Başkwntimiz Hattuşa’ydı.Küçük ve büyükbaş hayvanlar ve çok çeşitli tarım ürünleri yetiştirdik.Madenleri işledik,taşarlı oyduk.Seramik eşyalar yaptık.Evlerimizin ve kutsal mekanlarımızın duvarlarını sosyal hayatımızı yansıtan resimlerle ve resimli bir yazı tekniği olan hiyerogliflerle süsledik.Dünya durdukça unutulmamak için kalıcı eserler bıraktık.

Her dokunduğunu altına çeviren kral Midas’ın ülkesi:
FRİGYA

Gordion’da (Ankara-Polatlı)bulunmuş seramik çanak çömleklerin üzerindeki geometrik desenler ve resimler Frigli ustanın hayal gücünü ve hünerini yansıtır.

Ben, Frigli bir çiftçiyim.Size dinlediğimde bana çok komik gene bir hikaye anlatacağım.Bir gün müzik aleti çalma yarışması yapılır.Kral Midas,jüri üyesidir.Kral,müzikten anlamadığı için haksız yere birini seçer.Haksızlık yaptığı için kulakları eşek gibi uzar.Kralın kulaklarının uzadığı,krallığın bir ucundan diğer ucuna,kadar duyulur.Kral Midas,Başkent Gordion sokaklarında gezerken kulaklarını şapkasıyla kapatır.İnsanlar sokaklara bir de çivi yazısıyla yazılmış “Kral Midas,eşek kulaklıdır.”diye ilanlar asarlarsa hiç şaşmam.
Aslında çalışmaktan halimiz kalmıyor.Verimli topraklarımızı ekip biçmek tüm vaktimizi alıyor.Topraklarımıza her çeşit tarım ürünü yetişiyor.Saban kırana,ekili tarlaya zarar  verene çok ağır cezalar veriliyor.Tarımda büyükbaş hayvanların gücünden de yararlanıyoruz ama küçükbaş hayvan yetiştirmek daha kazançlı.Sütünü içiyor etini ise yiyoruz,artanını da kış için topraktan ve çeşitli madenlerden yaptığımız kaplarla saklıyoruz.Kadınlarımız hayvanların yününden,tiftiğinden kendilerine has motifleri olan halı ve kilimler dokuyorlar.

Tarihte, madeni parayı ilk kullananlar:
LİDYALILAR

Lidya uygarlığına ait gümüş buhurdanlık görüyorsunuz.Buhurdanlık,içinde güzel kokulu otlar yakılan,dinsel törenlerde de kullanılan küçük mangaldır.

Ege’de,Menderes ve Gediz ırmakları çevresindeki verimli topraklarına yerleştirdiğimiz ülkemde,her çeşit sebze ve meyve yetişiyor.Başkent Sard’ın pazarlarında yok yok.Ben,hem ülkemde hem de başka ülkelerle ticaret yapıyorum.Krallığımızın yetkilileri Kral Yolu’nu kullanarak ticaret yaparken mallarımız için elimize çivi yazısıyla yazılmış güvence belgesi veriyor.Efes’ten aldığım zeytini güneydeki ülkelerde yetişen hurmayla değiştirinceye kadar zeytinler çürüyor.Kilden,topraktan ve madenden yaptığımız süs eşyalarını ve parfümleri başka mallarla takas ediyoruz.Ancak takas çok kolay ve her zaman da malın değerini veren bir alışveriş şekli değil.Bunun daha kolay ve kazançlı bir yolu olmalı diye düşünüyorduk.Madenden yapılmış ve adına “para” denilen bir alışveriş aracının icat edildiği kulaktan kulağa yayıldı.Bu haber beni çok sevindirdi.

İYONLAR

Ben Efes’te yaşayan bir gemi kaptanıyım.Ege’nin mavi sularında deniz yolculuğu yapmak ruhumu dinlendirir.Tüccarları ve mallarını;çeşit çeşit meyveleri,sebzeleri özellikle zeytini ve üzümü,hayvansal ürünleri,seramik eşyaları,kumaşları,halıları ve kilimleri uzak ülkelere götürmek beni mutlu ediyor.Ülkeme geri dönerken gemide tüccarların yazdığı siparişleri okuyorum.İnsanlarımız ticaret yaparak bol kazançlar elde ediyorlar.Efes,Millet İzmir gibi site dediğimiz şehir devletlerinde yaşamak günlük yaşamımızda bizi özgür kıldı.Halkımızın ekonomik durumu da iyi olunca sanata,edebiyata,bilime ve felsefeye zaman ayıranlarımızın sayısı arttı.Yunan ve Avrupa uygarlığın temelini,benim ülkemde yetişen Homeros gibi bir çok sanatçı ve bilim adamı atmıştır.

URARTULAR

Taş oymaktan elleri nasırlaşmış birini gördünüz mü?Benim ellerim neredeyse taş kadar sert.Şikayetçi değilim.Çünkü nasırlı ellerimle ülkemi her türlü tehlikeden koruyan sağlam kaleler yaptım.Ayrıca oda şeklinde kaya mezarları da yaptım.Ölümden sonraki yaşama inandığımız için mezarların içine bir insanın günlük yaşamında ihtiyacı olabilecek eşyalar koyarız.Altın,gümüş ve tunçtan yapılmış eşyalar,toprak kap kacak mezara koyduklarımız arasındadır.Van Gölü yakınlarındaki başkentimiz Tuşpa’da üzerinde resimler ve çivi yazıları bulunan anıt mezarlar yoktur.Ülkemin dağlık ve kayalık olması,benim ve meslektaşlarımın bentler,barajlar ve sulama kanalları yapmasını gerektirdi.Yoksa sulak toprağı çok seven bağcılık ülkeme nasıl bu kadar kazanç getirecekti? Çiftçiler, tarım ürünlerinin çeşitliliğine katkı sağladığımız için bize teşekkür ediyorlar. Kralımız da durumdan çok memnun. 

Fen Ve Teknoloji 6.sınıf konu anlatımı

AĞIRLIK BİR KUVVETTİR :

1- Genel (Evrensel)Çekim Kuvveti :

Evrende bulunan bütün cisimler birbirlerine çekim kuvveti uygularlar. Bu kanuna genel (evrensel) çekim kanunu denir. Cisimlerin birbirlerine uyguladıkları çekim kuvveti;

• Cisimlerin kütlelerine bağlıdır (ve kütlelerinin çarpımı ile doğru orantılıdır). Cisimlerin kütleleri arttıkça çekim kuvveti artar.
• Cisimlerin (kütle merkezlerinin) arasındaki uzaklığa bağlıdır (ve uzaklığın karesi ile ters orantılıdır). Cisimlerin arasındaki uzaklık arttıkça çekim kuvveti azalır.
• Cisimlerin birbirlerine uyguladıkları çekim kuvveti eşit büyüklükte fakat zıt yöndedir.
NOT :
1- Gezegenlerin Güneş etrafında belirli yörüngelerde (elips şeklinde) dolanmalarının
nedeni, Güneş’ in gezegenlere çekim kuvveti uygulamasıdır.
2- Dünya ve Dünya üzerindeki bütün cisimler birbirlerine çekim kuvveti uyguladıkları halde bu kuvvetten sadece cisim etkilenir, Dünya etkilenmez. Bunun nedeni Dünya’nın kütlesinin çok büyük olmasıdır.
3- Genel çekim kanunu Newton tarafından açıklanmıştır.

2- Kütle Çekim Kuvveti :
Dünya’nın ve diğer gök cisimlerinin üzerinde bulunan cisimlere uyguladığı çekim kuvvetine kütle çekim kuvveti denir.
• Gök cisimlerinin, üzerinde bulunan cisimlere uygulayacağı kütle çekim kuvvetinin büyüklüğü aynı değildir. Gök cisimlerinin üzerinde bulunan cisimlere uyguladığı kütle çekim kuvvetinin büyüklüğü o gök cisminin kütlesine (ve yarıçapının karesine) bağlıdır. Gök cisminin kütlesi artıkça kütle çekim kuvveti artar (gök cisminin yarıçapı arttıkça kütle çekim kuvveti azalır). Kütlesi büyük olan gök cisminin, üzerinde bulunan cisme uygulayacağı kütle çekim kuvveti kütlesi küçük olan gök cisminin uygulayacağı kütle çekim kuvvetinden büyük olur.
• Gök cisimlerinin üzerinde bulunan cisimlere uygulayacağı kütle çekim kuvvetin yönü her zaman gök cisminin merkezine doğrudur.
• Gök cisimlerinin üzerinde bulunan cisimlere uygulayacağı kütle çekim kuvvetinin büyüklüğü, gök cismi (nin kütle merkezi) ile cisim arasındaki uzaklığa bağlıdır. Gök cismi ile üzerinde bulunan cisim arasındaki uzaklık artarsa kütle çekim kuvveti azalır.
• Gök cisimlerinin, üzerinde bulunan cisimlere uygulayacağı kütle çekim kuvvetinin büyüklüğü aynı değildir. Güneş sisteminde bulunan gök cisimlerinin 1 kg lık kütleye uyguladıkları kütle çekim kuvvetlerine bakılarak hangi gök cisminin kütlesinin büyük olduğu görülebilir.